Perceel- en erfemissies

Project 'Schoon water door doorzaam bodembeheer' (2022-2026)

Van september 2022 tot en met augustus 2026 onderzoekt een consortium van partijen (zie kader) die samenwerken in het project ‘Schoon water door duurzaam bodembeheer’ hoe de perceelemissie van gewasbeschermingsmiddelen verminderd kan worden. Onderzoek naar de rol van organische stof in de bodem staat hierbij centraal. Organische stof lijkt namelijk een sleutelfactor om de emissie (uit- en afspoeling) van gewasbeschermingsmiddelen van percelen naar grond- en oppervlaktewater te verlagen. 

In de landbouw worden herbiciden, insecticiden en fungiciden gebruikt voor gewasbescherming. Restanten van deze gewasbeschermingsmiddelen bereiken via af- en uitspoeling het oppervlaktewater en het grondwater. Daar kunnen ze een bedreiging vormen voor het ecosysteem en voor drinkwaterbronnen. 

Praktijkgericht onderzoek
In dit project onderzoeken we hoe de zuiverende capaciteit van landbouwbodems kan worden vergroot. Dit doen we door te kijken naar verschillende bodemtypen en vormen van bodembeheer. We onderzoeken wat de invloed is van bodembeheer en organische stofbeheer op de afbraak van gewasbeschermingsmiddelen. Zo krijgen we meer inzicht in hoe verschillende bodems gewasbeschermingsmiddelen binden en afbreken, en welke rol organische stof speelt in deze processen.

Één van de locatie waarin in de praktijk onderzoek wordt gedaan, is SPNA locatie Kollumerwaard.

Het onderzoek wordt uitgevoerd in de praktijk, in het laboratorium, en in mesokosmossen. Mesokosmossen zijn ongestoorde bodemkernen afkomstig van verschillende landbouwpercelen die in bakken zijn geplaatst. De bakken staan opgesteld bij het Biosintrum te Oosterwolde. Hier wordt onder gecontroleerde omstandigheden onderzoek gedaan. Zie ook https://biosintrum.nl/pagina/wat-is-een-mesokosmos. Ook de kosten en baten (financieel en maatschappelijk) van verschillende bodemmaatregelen nemen we mee in het onderzoek. 

Wat kun je er mee?
De uitkomsten van het onderzoek worden vertaald naar de dagelijkse boerenpraktijk: wat kun je er mee? Daarnaast volgen richtlijnen voor effectief bodem-organische stofbeheer. Deze kennis delen we in velddemo’s en workshops. De opgedane kennis wordt ook vertaald in verschillende praktische communicatiemiddelen (bijvoorbeeld: factsheets, handleidingen, filmpjes, webinars, artikelen in verschillende vakbladen etc.) voor verschillende doelgroepen in de landbouw- en de watersector.

Samenwerking
Het consortium werkt samen met andere belanghebbenden en experts. Een promotieonderzoek bij Wetsus is integraal onderdeel van dit project.

Dit onderzoek wordt financieel mede mogelijk gemaakt door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

In dit onderzoeksproject werken de volgende partijen samen in een consortium:
-    Hogeschool Van Hall Larenstein: Lectoraten Duurzame Watersystemen en Duurzaam bodembeheer 
-    Wetsus
-    Wageningen Universiteit - sectie milieutechnologie
-    Wetterskip Fryslân
-    WMD Drinkwater
-    LTO Noord
-    Provincie Drenthe
-    Bioclear earth
-    Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw (SPNA)
-    Acacia Water

DAW-project perceelemissie in de hand (2019-2021)

Er zijn een aantal proefvelden gerealiseerd voor het DAW-project 'Perceelemissie in de hand'. De onderzoeksverslagen van emissie-proefvelden in zaaiuien of aardappel zijn via de 'download'-module aan de rechterkant van deze bladzijde terug te vinden. 

Via de website van het project is ook nog meer informatie van dit thema te vinden: https://www.ltonoord.nl/belangenbehartiging/water-en-bodem-in-balans/perceelemissie-in-de-hand

Spoelplaats op SPNA locatie Kollumerwaard

Er zijn diverse informatie-uitwisselings momenten geweest waarbij de aangelegde spoelplaats op onze locatie SPNA Kollumerwaard een rol speelde. 

Via de video links in dit menu is hiervan een impressie te krijgen. Meer info of zelf eens komen kijken?, zoek contact met ons!

Door diverse DAW-projecten zijn een aantal filmpjes samengesteld met informatie over dit thema. Via de video's rechts op deze pagina zijn deze beschikbaar.

Ecoploegen - Anco van der Bos

Uien op bedden en druppelirrigatie - Sigrid Arends

NKG en suikerbieten - Anco van der Bos

Uien zaaien - Gerlof Bergmans

Volledig overgeschakeld op NKG - Anco van der Bos