Stikstof Telen

In het project “Stikstof Telen” is een natuurinclusief en circulair akkerbouwsysteem ontwikkeld en overdraagbaar gemaakt met maximale inzet van natuurlijke processen en resulterend in minimale (milieu) verliezen en vrijwel marktconforme opbrengsten.

De financiers van Stikstof Telen waren het ELFPO van de Europese Unie, Provincie Friesland en BO Akkerbouw

Stikstofbinding op het bedrijf vormt de basis, gecombineerd met bodemontsluiting, biodiversiteit en gesloten kringlopen. In dit project worden de resterende vragen van het in 2017 afgesloten innovatieve project “Planty Organic” beantwoord en worden de systeemprestaties vergeleken met die van overig biologische teelt en gangbare teelt.

In het voorgaande project Planty Organic is gedurende zeven jaar (2012-2018) een biologisch akkerbouwsysteem ontwikkeld gemeten en geanalyseerd gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

• Volledig eigen stikstofvoorziening door stikstofbinding met klavers en luzerne als maaimeststof en in groenbemesters, en in hoofdgewas (veldboon).
• Geen enkele aanvoer van dierlijke mest of compost
• Voldoende stikstof om een goede opbrengst en voldoende kwaliteit van de te verkopen gewassen mogelijk te maken
• Een bouwplan naar draagkracht, zowel vanuit het oogpunt van het behoud van bodemkwaliteit als uit het oogpunt van de stikstofvoorziening
• Ten minste instandhouding van het bodem organische stof gehalte
• Tot op zekere hoogte een voor de regio representatief bouwplan; in ieder geval representatieve gewassen
• In de winter zo veel mogelijk begroeide percelen
• Afwisseling van maaivruchten met andere gewassen

Dit heeft geresulteerd in het volgende systeem:

Een zesjarige vruchtwisseling, percelen van 0,8 hectare:
1,2,13 = luzerne klaver mengsel; 3 = pompoen; 4,9 = niet-vlinderbloemige groenbemester; 5/6 = mengteelt zomertarwe/veldboon; 7,9 = groenbemester mengsel met vlinderbloemigen; 8 = winterpeen; 10 = haver; 12 = pootaardappel
A, B, C = maaimeststof: in balen geconserveerde oogst van luzerne/klaver (gewas 1).

Resultaten 2012-2020:
• Het lukt in de praktische uitvoering
• De opbrengsten zijn voldoende voor een biologische bedrijfsvoering, zie tabel hier onder.
• De stikstof efficiëntie is zeer hoog
• De uitspoeling van nitraat ligt ver onder de EU-norm voor grondwater
• Andere stikstofverliezen (denitrificatie, ammoniakuitstoot) zijn zeer laag
• Behoud bodemvruchtbaarheid, organische stof gehalte
• Overige winstpunten: biodiversiteit, geen externe afwenteling van kosten

Opbrengsten

De voortgang van het proefveld is uitgebreid gedocumenteerd en gepubliceerd in jaarrapportages en andere publicaties. Meer weten? klik hier.

Een informatieve video vindt u hier.

Het proefveld Planty Organic wordt voortgezet in het project Groene Mest Groningen. Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief van SPNA: rietema@spna.nl of info@spna.nl.

Voor inhoudelijke vragen en opmerkingen: Geert-Jan van der Burgt, burgt@spna.nl

Projectleiding

Uitvoering